Wycieczka do Tworkowa

„Śladami jemielnickiego księdza-polityka Carla Gratzy”

W dniu 22 listopada br. uczniowie klas trzecich Publicznego Gimnazjum im. Johannesa Nuciusa w Jemielnicy wzięli udział w wycieczce „Śladami jemielnickiego księdza-polityka Carla Gratzy”. Wycieczkę poprowadził Piotr Michalik, nauczyciel historii w gimnazjum oraz licencjonowany przewodnik turystyczny na województwo opolskie. Wycieczka była częścią wielkiego, trwającego od września projektu „Jemielnickie Gimnazjum Szkołą Parlamentaryzmu”.

Przypomnijmy, że jemielnicki proboszcz Gratza był w latach 1875-1876 posłem w Berlinie do niemieckiego parlamentu „Reichstagu“, aby sprzeciwić się polityce kanclerza Bismarcka, który w brutalny sposób dążył do podporządkowania sobie kościoła katolickiego w Niemczech. W wyborach do parlamentu Gratza pokonał jednego z najbogatszych ludzi w Niemczech, księcia Hugo zu Hohenlohe-Öhringen. Ponadto ważną zasługą Gratzy było przywrócenie na łono Kościoła rzymskokatolickiego trzech miejscowości pod Raciborzem: Zawady Książęcej, Łęgu i Ciechowic, które w 1871 roku przeszły na tzw. starokatolicyzm.

Wycieczka gimnazjalistów zaczęła się od Tworkowa, miejsca, w którym w 1820 roku urodził się Carl Gratza. Tworków to rozległa wieś leżąca na lewym brzegu Odry, w powiecie raciborskim, 15 km na południe od Raciborza, bezpośrednio przy granicy z Czechami.

Gimnazjaliści odwiedzili miejsce chrztu Carla Gratzy - kościół parafialny pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła. Świątynia, obecnie gruntownie odrestaurowana, zachwyca swym bogatym wnętrzem. Jest jednym z najpiękniejszych zabytków sakralnych w Polsce. Kościół góruje nad Tworkowem, gdyż usytuowany jest na wzgórzu przy ulicy Głównej. Wybudowano go w latach 1691-1694, w miejsce drewnianego kościoła, który spłonął w 1676 roku. W 1738 roku kościół otrzymał barokowy, bogato zdobiony wystrój wnętrza.

W kościele uczniowie spotkali się z panem kościelnym Hubertem Kaszą, który o kościele wie wszystko. Bardzo ciekawie opowiadał o historii i wystroju wnętrza kościoła, o jego długoletniej renowacji, o odkrytej krypcie z trumnami pochodzącymi z 1650 roku, które wyeksponowano w przyległej kaplicy, gdyż są prawdziwymi dziełami sztuki oraz o ważnych osobach wywodzących się lub związanych z Tworkowem.

Gimnazjaliści mieli szanse zobaczyć przed wejściem głównym do kościoła parafialnego grób ks. dr Augustina Weltzla, z nowym nagrobkiem z 2017 roku. Odbudowano go z inicjatywy DFK w Tworkowie na podstawie zachowanych zdjęć, gdyż oryginał został zniszczony wskutek działań wojennych. Przypomnijmy, że ks. dr Weltzel to jeden z najwybitniejszych historyków ziemi śląskiej, śląski Tacyt i poseł do pruskiego parlamentu „Landtagu” w Berlinie w latach 1863-1866. Warto zaznaczyć, że książka ks. Weltzla o historii Jemielnicy z 1895 roku na chwilę obecną jest tłumaczona na język polski staraniem Gminy Jemielnica. Jak dowiedzieli się gimnazjaliści, ks. Weltzel był przez czterdzieści lat (1857-1897) proboszczem parafii w Tworkowie.

Obecnie proboszczem parafii w Tworkowie jest pochodzący ze Strzelec Opolskich ks. Piotr Tkocz, który w październiku br. wziął udział w uroczystości odsłonięcia po renowacji 140-to letniego nagrobka ks. Carla Gratzy przy Kościele Wszystkich Świętych w Jemielnicy w ramach projektu „Jemielnickie Gimnazjum Szkołą Parlamentaryzmu”. Ks. Tkocz zrobił nam wtedy wielką niespodziankę, przywożąc na uroczystość do Jemielnicy kopię altu chrztu Carla Gratzy z 1820 roku.

Podczas wycieczki gimnazjalistów ks. Piotr zrobił nam kolejną miłą niespodziankę: zaprosił nas do domu parafialnego na pyszny tworkowski kołacz i herbatę. Poczęstunek dla 60-cio osobowej grupy przygotowały panie Matylda Kasza i Agnieszka Gawlina i Maria Juraszek. W podziękowaniu za gościnność i serdeczne przyjęcie podarowaliśmy gospodarzom foldery o życiu i działalności księdza Carla Gratzy. Ponadto przekazaliśmy egzemplarze książki wydanej przez jemielnickie gimnazjum w 2017 roku pt. „Bitwa pod Jemielnicą“ . Jest to legenda pióra Josefa Wiessalli o pobycie Szwedów w Jemielnicy i o uratowaniu skarbu Cystersów.

W drodze powrotnej gimnazjaliści zwiedzili Racibórz, gdzie Gratza spędził swoją młodość. Główną atrakcją było zwiedzanie niedawno odremontowanego Zamku Piastowskiego.